Auteur: Remke Grootenhuis

Update april 2016: Recent is de serologische test (IgM en IgG) voor het zikavirus (ZIKV) beschikbaar gekomen. Hiermee kan definitief worden vastgesteld of een infectie met ZIKV is opgetreden in de zwangerschap.

Het RIVM adviseert:

• Zwangeren en vrouwen die zwanger willen worden, om de gebieden waar het zikavirus heerst zoveel mogelijk te mijden. Overleg in ieder geval de noodzaak van de reis goed met een verloskundige, gynaecoloog, (verloskundig) actieve (huis) arts. Uitstel dient overwogen te worden.
• Zwangeren en vrouwen die zwanger willen worden, wordt altijd geadviseerd de risico’s van een reis naar de tropen goed af te wegen. Dit ook vanwege het vóórkomen van andere tropische infectieziekten, zoals dengue en malaria.
• Meld een recent bezoek aan een land waar het zikavirus heerst tijdens de reguliere controles bij de verloskundige of arts. Zeker als binnen twee weken na terugkeer klachten optreden die passen bij een infectie door het zikavirus.
• Mannen die in landen zijn geweest waar het zikavirus heerst én een zwangere vrouw hebben wordt uit voorzorg geadviseerd om tot één maand na terugkomst een condoom te gebruiken bij seksueel contact.
• Mensen die zwanger willen worden, wordt geadviseerd om dit uit te stellen tot na één maand na terugkomst uit een land waar het zikavirus heerst. Gebruik in deze tijd een condoom bij seksueel contact.
  

  Verspreiding zikavirus

  Op de website van het RIVM staat een overzicht van de landen waar het zikavirus op dit moment voorkomt.  Deze lijst wordt continue geüpdatet. Bekijk deze lijst voor een actueel overzicht.

  In Nederland is de ziekte vastgesteld bij ruim 30 personen; ze zijn allen in endemische gebieden, daar waar de ziekte veel voorkomt, besmet geraakt. Het is zeer onwaarschijnlijk dat de ziekte ook binnen Nederland verspreid wordt, omdat de steekmuggen die het virus overbrengen hier niet voorkomen.

  ​Mogelijke gevolgen

  Een infectie met het zikavirus verloopt meestal mild. Driekwart van de geïnfecteerde mensen merkt niets van de besmetting. Anderen krijgen na drie tot twaalf dagen griepachtige verschijnselen, met lichte koorts, hoofd- en spierpijn en soms huiduitslag en ontstoken ogen. De klachten gaan meestal na een paar dagen tot een week weer vanzelf over. Het virus kan via de placenta worden overgedragen van moeder op kind.

  In Brazilië  zijn er recent aanwijzingen dat als een vrouw een zikavirusinfectie oploopt tijdens haar zwangerschap, dit mogelijk een verhoogde kans geeft op afwijkingen bij het ongeboren kind. Maar dit is nog niet wetenschappelijk aangetoond. Dit wordt op dit moment onderzocht. Er bestaat alleen een risico op het doormaken van een zikavirusinfectie in de zwangerschap,  als de persoon in een land is geweest waar het zikavirus voorkomt.

  Lees meer over het zikavirus via de onderstaande links. Op de website van het RIVM is te zien in welke gebieden het zikavirus circuleert.

  •  http://www.rivm.nl/Onderwerpen/Z/Zikavirus
  •  http://www.rivm.nl/Onderwerpen/Z/Zikavirus/Zikavirus_en_zwangerschap
  • http://www.rivm.nl/Documenten_en_publicaties/Professioneel_Praktisch/Richtlijnen/Infectieziekten/LCI_richtlijnen/LCI_richtlijn_Zikavirus

  Buitenlandse websites

  •  http://www.cdc.gov/zika/
  •  http://internationalmidwives.org/news/?nid=330
  •  http://www.thelancet.com/campaigns/zika
  •  http://www.who.int/features/qa/zika/en/

Op 22 januari 2016 werd onze eigen Maria uit team 1 in het radio 1-programma Nieuws en Co van 18.00 geïnterviewd over het Zika-virus. Op deze pagina kun je zoeken naar de uitzending en hem terugluisteren. Hieronder wat informatie over het virus, denk je dat je risico loopt of heb je vragen over het Zika-virus neem dan contact op met de praktijk.

Op de site van het RIVM wordt sinds 24 januari 2016 vermeld dat aan zwangere vrouwen en vrouwen die zwanger willen worden geadviseerd om, uit voorzorg, met een arts de noodzaak van een reis naar gebieden waar veel zikavirus voorkomt te overleggen en uitstel te overwegen.
Ben je als zwangere in de tropen, neem dan altijd – overdag en ’s nachts – zorgvuldig strikte maatregelen om muggenbeten te voorkomen:

• Draag bedekkende kleding
• Smeer onbedekte huid in met een muggenwerend middel dat DEET (diethyltoluamide) bevat. Zwangeren wordt geadviseerd om concentraties boven de 30% te vermijden.  Adviezen voor het gebruik van DEET staan beschreven in de LCI-richtlijn Zikavirus en de LCR-folder DEET op reis.
• Slaap onder een klamboe of in een muggenvrije ruimte.
• Raadpleeg een arts bij twijfel.

Meld eventuele reizen naar gebieden waar het zikavirus voorkomt tijdens controles bij een verloskundig zorgverlener, gynaecoloog of andere behandelend arts. Zeker als binnen twee weken na terugkeer klachten optreden die passen bij een infectie door dengue- (knokkelkorts), chikungunya- of zikavirus.

In Latijns- en Zuid Amerika heerst op dit moment de Zika virusinfectie. Zika virus veroorzaakt een koortsende ziekte die zo’n twee tot zeven dagen aanhoudt. Het virus wordt overgebracht door een mug die overdag steekt. Het virus kan over de placenta worden overgedragen van moeder op kind. In Brazilië wordt op dit moment in gebieden waar Zika virus infectie heerst een verdubbeling van het aantal kinderen met microcephalie(kleine hersenen) waargenomen. Ook al ontbreekt het ultieme bewijs dat de microcephalie het gevolg is van een Zika virus infectie, toch zijn er sterke aanwijzingen dat de gevonden afwijkingen samenhangen met Zika virus infectie. Met name zwangere vrouwen in het eerste trimester zouden risico lopen.

Er bestaat alleen een risico op het doormaken van een Zika virus infectie in de zwangerschap na te hebben gereisd naar een land waar Zika virus infectie voorkomt. Zwangere vrouwen dienen hierop attent gemaakt te worden.

Het afzien van reizen naar endemische landen en anders het toepassen van goede muggen werende maatregelen terplekke is de enige mogelijkheid om dit risico te vermijden of te reduceren. Het Nederlandse ministerie van Buitenlandse zaken heeft tot op heden geen negatief reisadvies uitgebracht voor zwangere vrouwen. Het Centers voor Disease Control and Prevention (CDC) heeft 16 januari 2016 een negatief reisadvies afgegeven voor bepaalde landen in Latijns- en Zuid Amerika aangaande zwangere vrouwen.

Meer informatie kan verkregen worden via de onderstaande links. Op de website van het CDC is te zien voor welke landen een negatief reisadvies geldt.

http://www.rivm.nl/Onderwerpen/Z/Zikavirus

http://www.rivm.nl/Onderwerpen/Z/Zikavirus/Zikavirus_en_zwangerschap

http://www.rivm.nl/Documenten_en_publicaties/Professioneel_Praktisch/Richtlijnen/Infectieziekten/LCI_richtlijnen/LCI_richtlijn_Zikavirus

http://www.cdc.gov/zika/

Prachtig nieuws uit een gedegen onderzoek uitgevoerd door het AMC. Iedereen mag zelf beslissen waar men wil bevallen.

Thuis bevallen is net zo veilig als in het ziekenhuis

In de media is veel aandacht voor het aantal inleidingen in Nederland. Verloskundige en onderzoeker Jannet Bakker (AMC) licht de ontwikkelingen toe. Door de publicaties kunnen (zwangere) vrouwen en verloskundigen aandacht hebben voor de invloed van het inleiden van de bevalling en hun eigen rol daarin.

Het is van belang zwangere vrouwen en hun partner goed te informeren over de voor- en nadelen van inleiden. Op die manier kan zij bij een gewenste inleiding de gevolgen, zoals verhoogde kans op pijnbestrijding, verlies van regie en grotere kans op keizersnede, afwegen.

Lees het online artikel ‘Worden bevallingen in Nederland te vaak ingeleid?’ van de Volkskrant.

Melissa op 15 februari bevallen van zoontje Daley, zij maken het beiden heel goed! Begin juli heeft Melissa met veel plezier haar werk weer hervat.